Yağ Dokusu Kaynaklı Mezenşimal Kök Hücre, ADSC

Kök hücre tedavileri günümüzde teorik olmaktan çıkarak klinik kullanıma girmesi ile birlikte birincil problemler ortaya çıkmaya başlaı. Kök hücreleri vücudun hangi dokusundan elde edeceğiz, bunların elde edilmesinin etik yönü.

Kök hücre yazımızda(daha detaylı bilgi için...) en zengin mezenşimal multipotent kök hücre kaynağının yağ dokusu olduğu görülmekte. Bu nedenle bu yazımızda yağ dokusu kaynaklı kök hücrelerinden bahsetmeye çalışacağız. Son yıllarda "yağ dokusu kök hücre tanımı" bile etik olarak tartışılmakta(daha detaylı bilgi için).

Mezenşimal kök hücre kaynağı olarak sadece kemik iliği kullanılmakta idi. Ancak yağ dokusunun bu hücrelerden daha zengin oldukları fark edildikten sonra ve kemik iliğine göre daha kolay ve komplikasyonsuz alınma yöntemleri oldu için mezneşimal kök hücre kaynağı olarak deri altı yağ dokusu tercih edimeye başlandı.

ADSC hücreleri mezenşimal multipotent kök hücrelerdir(kemik iliği mezenşimal kök hücreleri gibi). ADSC hücreleri dokularda bulunan yapısal damarsal hücreler-stromal vasculer fraction-SVF nun bir parçasıdır. Kemik iliği kaynaklı mezenşimal kök hücreler(Bm-SCs) ile karşılaştırıldığında; deri altı yağ dokusuna kolay ulaşılabilmesi, kaynak dokunun vücutta daha bol bulunması ve büyük miktarlarda zarar görmeden toplanabilmesi gibi özellikleri nedeni ile ADSC hücreleri günümüzde potansiyel bir yetişkin kök hücre rezervuarı olarak görülmektedir.

Yağ dokusundaki her 50 hücreye karşılık 1 mezenşimal kök hücre bulunurken bu oran kemik iliğinde her 10.000 hücreye karşılık 1 kök hücre kadar 100-1000 kat daha düşüktür. Bunun pratikte anlamı ise;

1 gr yağ dokusunda 5000 ile 1 milyon kök hücre bulunmakta. 1 gr kemik iliği dokusu ile karşılaştırıldığında bu 500 kat fazla kök hücre anlamına gelmekte.

Yağ dokusundan elde edilen meznşimal kök hücrelerin laboratuvarda çoğalma kapasiteleri kemşk iliğine göre 40 kat daha yüksektir.

ADSC lerin genetik olarak daha kararlı oldukları gösterilmiştir.

ADSC kültür ortamında Bm-SC lere göre 40 kat daha fazla çoğalabilme kapasiteleri bulunmakta.

Yukardaki bu özelliklere bakıldığında ADSC'lerin izole edilmesi, saflaştırılması, saklanması, kültür oratamında çoğaltılması ve farklılaşma yetenekleri ile günümüzde yeni bir kaynak bulunan kadar en iyi kök hücre transfer silahı olduğunu göstermekte.

Adipositler, yağ dokusu hacminin neredeyse% 90'ını ve toplam hücre sayısının yaklaşık% 65'ini oluşturur. Diğer hücre gurubunda yer alan ADSC lerin elde edilmesini etkileyen faktörler çok iyi değerlndirilmelidir. Daha fazla klinik çalışmaya ihtiyaç duyulmakla birlikte yağ dokusunun alındığı kişinin cinsiyeti, yaşı, kadın ise menoposal dönemde olup olması, hormonal yapısı gibi bir çok faktörün ADSC etkilediği bilinmekte.

Yağ dokusunun alındığı vücut anatomik alanı ve ADSC

Yağ dokusunun alınabileceği ideal vücut alanı neresi ? Çok tartışmalı olmakla birlikte ideal alanın karın alt kısmı ve uyluğun iç kısmı olduğu düşünülmekte. Karın alt kısmı ve özelliklede yüzeysel yağ dokusunun(Scarpa fasyanın üstündeki yağ dokusu) daha zengin kök hücre içeriği bilinmekte.

Yağ dokusu, kök hücre ve hasta yaşı arasındaki ilişki

Erken yaş dönemlerinde yağ dokusunda daha yüksek hücresel çoğalma ve daha yüksek lipoliz aktivitesi görülmekte. Artan yaşla birlikte yağ dokusunda ADSC dahil tüm hücrelerde azalmış hücresel çoğalma ve farklılaşma kapasiteleri ile kanıtlar gösterilmiştir(bu muhtemelen öncü hücrelerin hücre dışı sinyallere yanıt verme konusundaki azalmış duyarlılığıyla ilgilidir).Mezenkimal kök hücrelerde zamanla yaşlanmakta, buna neyin sebep olduğu(bunun içsel veya dış faktörlerle ilişkili olup olmadığı) tam bilinmiyor ancak büyük olasılıkla her ikisinde ile ilgili olduğu düşünülmekte.

Kilo fazlalığı ve obezite ile ADSC ilişki

Vücut kitle indeksi-BMI arttıkça(BMI >30 kg/m2) ADSC hücrelerin fonksiyonel kapasiteleri azalmakta.

Cinsiyet ve ADSC arasındaki ilişki

Kadın ve erkek cinsiteeri arasında ADSC arasında farklar gösterilememiştir. ADSC hücreleri yüzeyinde işaretleyiciler karşılaştırıldığında; CD34, CD44, CD54. CD73, CD80, CD90, CD105, CD106, CD166 ve STRO-1 gibi, küçük farklılıklar gösterilmiştir. Sadece STRO-1 kadınlarda erkeklerden daha yüksek olarak bulunmuştur. Bunda östrojen-androjenin neden olabileceği düşünülmekte.

Kadınlarda Menpoz ve ADSC ilişkisi

Kadınlarda genç yaşlarda ve 45 yaşından önce ADSC fonksyonlarının daha yüksek olduğu düşünülmekte. Ancak bu farlla çok düşük düzeydedir.